خاک مصنوعی 1

مقدمه:

امروز براي بازسازي وطن عزيزمان افغانستان کار و فعاليت جريان دارد و هر کس به سهم خودش گوشه اي از بازسازي را به عهده دارد. و يکي از بخش هاي اساسي که بازسازي مي شود بخش راعت افغانستان است. مشکلات و موانع زيادي بر سر راه است که بايد برداشته شود.

افغانستان کشوري کم آب و خشک است. مناطق خشک و نيمه خشک مثل دشت حيرتان و دشت صدميش قسمت هاي وسيعي از کشور ما را در بردارد.

که کمبود رطوبت در اين مناطق در فصل رشد نباتات موجب کمبود شديد عملکرد گياهان به خصوص گياهان زراعتي مي شود با اين حال بايد ديد که چطور قدر اين مايع حياتي را مي دانيم. ديده مي شود که به علت شيوه هاي نادرست و سنتي و بخش اعظمي از آب هاي قابل استفاده هم به هدر يم رود. کودهاي کيمياوي نيز به ويژه در خاکهاي سبک شني بر اثر آبياري نادرست به سرعت شسته و موجب آلودگي منابع گرانبهاي زيرزميني مي شود. خشک سالي ها و فجايع اکولوجيکي نتيجه هرزه روي بي رحمانه آب است.

بنابر اين استفاده بهتر از روش هاي آبياري و اصلاح خاک امري اجتناب ناپذير است. کاربرد هايدرژل هاي سوپر جاذب جديد ترين شيوه آبياري بر مناطق خشک است که نتايج شگفت انگيزي در صرفه جوي مصرف آب و افزايش کيفي و کمي محصولات باغي و زراعتي و همچنين فضاء سبز و جنگلکاري ها دارد.

معرفي سوپر جاذب آب

سوپر جاذب چه مي کند؟

رزينهاي سوپرجاذب (سوپرآب) مواد اصلاح‌كننده جديدي هستند كه به تازگي كاربرد وسيعي پيدا كرده‌اند. اين هايدروژلها، پليمرهايي به شدت آبدوست‌اند كه ضمن برخورداري از سرعت و ظرفيت زياد جذب آب، به مثابه آب انبارهاي مينياتوري عمل كرده و در موقع نياز ريشه، به راحتي آب و مواد غذايي محلول در آب را در اختيار ريشه گياه قرار مي‌دهند. مقدار آبي كه در خاك ذخيره مي‌شود به ظرفيت نگهداري رطوبت خاك نيز بستگي دارد.

پليمرهاي سوپر‌آب ضمن بالا بردن ظرفيت نگهداري آب در خاكهاي سبك مي‌توانند مشكل نفوذناپذيري خاكهاي سنگين و مشكل شسته شوي سريع كودها وآلودگي آبهاي زيرزميني را نيز برطرف مي سازد. اين سوپرجاذبها از آنجاكه با جذب سريع آب به ميزان صدها برابر وزن خود به ژلي با دوام زياد تبديل مي‌شوند، در كشاورزي و باغباني، جنگلكاري، فضاي سبز و نيز در تثبيت بيولوژيكي شنهاي روان، كنترل فرسايش خاك و بيابان زدايي از جايگاه ويژه‌اي در دنيا برخوردارشده‌اند.

با اينكه سوپرآب، تحت فشار هم قادر به نگهداري آب جذب كرده خود است، به‌محض نياز ريشه، آب را به سهولت در اختيار آن قرار مي‌دهد. سوپرآب با جذب سريع آب و حفظ آن، بازده جذب آب ناشي از بارندگيهاي پراكنده را بالا برده و در صورت آبياري خاك، فواصل آبياري را نيز افزايش مي‌دهند. افزايش طول مدت آبياري به شرايط 1.فيزيكي 2.خاك 3. آب و هواي منطقه و ميزان مصرف سوپرجاذب در خاك، بستگي دارد. استفاده از سوپرآب در كاشت شالي و نهال، تنشهاي رطوبتي را از بين برده و به سازگاري نباتات كاشته شده با محيط كمك مي‌نمايد.

سوپر آب در مجاورت ریشه نبات

با توجه به pH نزديك به خنثاي سوپرآب كه بين 6 تا 7 است، اثر سوء بر خاك نداشته و هيچگونه سميتي نيز ندارد. اين سوپرجاذبها پس از 3 تا 5 سال، بسته به نوع آن و تركيب خاك، توسط ميكروارگانيسمها تخريب مي‌شوند و لذا آلودگي زيست‌محيطي ايجاد نمي‌كنند. علاوه بر نگهداري آب، سوپرآب به علت تغيير حجم مداوم (انبساط به هنگام تورم و انقباض به هنگام از دست دادن آب) ميزان هوا را در خاك افزايش مي‌دهد.

براي رفع مشکل هدر رفت آب در خاکهاي سبک (شني) مي توان با استفاده از سوپر جاذب آب ظرفيت نگهداري آب را بالا برد. به علاوه براي رفع مشکل نفوذ پذيري خاکهاي سنگين (رسي) مي توان از سوپر جاذب آب استفاده نمود. سوپر جاذب آب در کشاورزي ، باغباني، جنگلکاري و فضاي سبز استفاده مي شود. سوپر جاذب آب تاثيرات مثبت بسزايي در کنترل فرسايش خاک دارد. اين پليمرها مي توانند از بارندگيهاي پراکنده در مناطق کم آب به خوبي استفاده کرده و در موقع نياز ريشه در اختيار گياه قرار دهند. در مناطقي که داراي شيب فراوان هستند اين مواد مي توانند از هدر رفتن آب جلوگيري کنند. از آ نجا که اين مواد جذب آب ناشي از بارندگي هاي پراکنده را بالا مي برد پس فواصل آ بياري را افزايش مي دهند. سوپر جاذبها با قرار گرفتن در خاک باعث جذب آب ثقلي و غير قابل استفاده براي گياه مي شوند بنابراين از تنشهاي وارده و تقليل عملکرد تاحد زيادي جلوگيري مي کند. سوپر جاذب آب عناصري نظير : نايتراتها، فسفاتها، پتاسيوم، آهن، روي، و انواع ويتامينها را در خود نگهداري نموده و از هدر رفتن آنها جلوگيري مي کند. دو نوع سوپرآب A200 و A300 كه اولي براي کليه مصارف كشاورزي و دومي براي پرورش، حفظ و نگهداري و جابه‌جايي نهال و بسترهاي كشت سمارق، طراحي شده است. چمن آب A500 محصول جديد غني‌شده ويژه چمن است.

عملکرد، ساختار و خصوصيات سوپر جاذب آب:

سوپر جاذب ها از اتصال تعداد نامحدودي مانومر ساخته شده اند پس وزن مولکولي آن ها ممکن است به چند ميليون برسد ، در حقيقت پلي آلکيل آمايدهاي غير سمي هستند که چارچ مثبت آنها عنصرمعدني پتاسيم يا سديم است . هر چه غلظت مونومر در اين مواد افزايش يابد سبب ايجاد تخلخل بر اثر تبخير محلول در ژل مي شود که اين فضاهاي خالي باعث افزايش سطح تماس ژل با محلولهاي آبي مي شود و در نتيجه سرعت جذب را افزايش مي دهد. سوپر جاذب ها از نظر ميزان جذب ، سرعت جذب، استحکام ژل، به چهار نوع تقسيم مي شوند .

مشخصات	هيدروژل سوپرجاذب
	سوپرآب A200	سوپرآب A300
ظاهر	دانه سفيد درشت	دانه سفيد ريز
مقدار رطوبت %	5-3	5-3
بو و سميت	ندارد	ندارد
دانسيته (g/cm3)	1.5-1.4	1.5-1.4
pH محلول آبي	7-6	7-6
حلاليت در آب	نامحلول	نامحلول
اندازه ذرات (µm)	150-50	100-30
حداكثر پايداري (سال)	7	5
حداكثر جزء قابل حل (در صد وزني)	2-1	2-1
ظرفيت عملي جذب آب شهر: g/g	190	550
ظرفيت عملي جذب آب مقطر: g/g	220	600
ظرفيت عملي جذب محلول %0.9 (0.15 مولار) نمك سديم كلريد (g/g)	45	60
ظرفيت عملي جذب محلول 0.15 مولار كلسيم كلريد (g/g)	17	4
ظرفيت عملي جذب محلول 0.15 مولار منيزيم كلريد (g/g)	16	3.5